بهینه سازی رابطه دبی آب و دبی رسوب در حوزه معرف لیقوان

به منظور بهینه سازی رابطه دبی آب و دبی رسوب در حوضه معرف لیقوان، پس از انجام آزمونهای آماری نظیر تست همگنی داده های دبی روزانه جریان، تست کفایت داده ها و تست انتخاب بهترین توزیع آماری برای داده های دبی میانگین سالانه جریان با استفاده از آمار دبی متوسط روزانه جریان و به کمک نرم افزار ‏‎technical hydrolog (th)‎‏هیدروگراف ماهانه جریان برای یک دوره آماری 43 ساله (1376-1334) رسم گردید. با استفاده از معادله انتقال رسوب ( ) و با در نظر گفتن معیارهای اقلیمی، هیدرولوژیکی و بیولوژیکی برای مقادیر متناظر اندازه گیری شده دبی آب و دبی رسوب طی دوره آماری 26 ساله (1375-1349) داده های دبی تقسیم بندی شده ومدل های زیر تست گردیدند. مدل ‏‎a‎‏: بدون تقسیم بندی داده ها و تمامی آنها فقط در یک معادله انتقال رسوب بررسی می شوند.مدل b: تقسیم بندی داده ها فقط براساس وضعیت هیدروگراف جریان رودخانه، مدل ‏‎c‎‏: تقسیم بندی داده ها فقط براساس زمان اندازه گیری دبی رسوب، مدل ‏‎d‎‏: تقسیم بندی داده ها کاملا براساس وضعیت هیدروگراف جریان رودخانه و زمان اندازه گیری دبی رسوب، مدل ‏‎e‎‏: تقسیم بندی داده ها براساس وضعیت هیدروگرافی جریان رودخانه و زمان اندازه گیری دبی رسوب با توجه به تعداد داده هامدل ‏‎f‎‏: تقسیم بندی داده ها فقط براساس مقادیر دبی کلاسه جریان. در تمامی مدل ها رابطه رگرسیونی بین مقادیر لگاریتمی دبی آب و دبی رسوب براساس روش حداقل مربعات خطا برقرار گردید و پارامترهای ‏‎a‎‏ و ‏‎b‎‏ معادله انتقال رسوب در هر بخش از مدل بدست آمد. به منظور تعیین مدل بهینه از دو شاخص میانگین توان دوم خطا و ضریب همبستگی استفاده شد. از بین مدل های پیشنهادی مدلی که در آن تفکیک داده های دبی آب و دبی رسوب کاملا براساس مراحل هیدروگراف جریان و زمان اندازه گیری دبی رسوب، با توجه به پوشش سطح زمین (ماههای با پوشش گیاهی سبز و ماههای فاقد پوشش گیاهی سبز) تجزیه شده اند، دارای کمترین میانگین مربعات خطا و بیشترین ضرایب همبستگی می باشد. این مدل به عنوان مدل بهینه انتخاب گردید و سری زمانی دبی رسوب روزانه برای کل دوره آماری بدست آمد. که پس از آن مشخص شد که توزیع آماری نرمال لگاریتمی به داده های سالیانه رسوب برازش داده می شود. با استفاده از مدل بهینه می توان مقدار رسوب معلق حوضه را با دقت بیشتری تعیین نمود.